Beursimpressie
Grote tweespalt tussen durf bij exposanten
Beurs Cersaie minder stabiel dan ooit
De grote tegelbeurzen Cersaie en Cevisama hebben al een aantal jaren te kampen met factoren die de stabiliteit onderuit halen. Ondanks het feit dat bijna alle Spaanse producenten acte de présence gaven in Bologna. Op de altijd zegevierende Italiaanse beurs ontstonden er toch meer lege plekken dan voorheen, waardoor twee hallen niet in gebruik werden genomen.
Door Renée de Haan
Het biedt geen houvast voor de toekomst en ook de exposanten blijken duidelijk zoekende naar de nieuwe gouden formule om meters te verkopen of om zich juist te onderscheiden. Nooit eerder was er zo’n tweedeling in veel van hetzelfde en omgekeerd juist unieke vondsten die het beursbezoek de moeite waard maakt.
Retro’s
Wat is er allemaal aan de hand? Om te beginnen is er na jaren van doorbraak in keramische mogelijkheden nu een top bereikt waar een enkele fabrikant toch nog overheen gaat dankzij nieuwe technieken en samenwerkingen. Esthetisch gezien zijn de afgelopen decennia alle retro’s in kleuren en patronen gepasseerd uit de naoorlogse jaren met dus een verzadigingspunt. Hierdoor krijgen handvorm zoals Zelige en Art Nouveau of Art Deco een herontdekking. Dit is een schot in de roos, maar als alle producenten hier tegelijk mee komen wordt het lastig om je hiermee te onderscheiden, zo blijkt ook tijdens de beurs. Het levert echter wel zeer welkome diepe kleuren op en vormen van vlak tot gekaderd waarmee veel effect bereikt kan worden in wand en vloer. Het neemt de plek in van de encaustic-patronen die als tapijtjes kleur terugbrachten in vooral de vloervelden. Op de beurs valt er nog een zwakke afspiegeling te zien, maar blijkt wel ineens het schaakbordpatroon in zwart en wit een herkansing te krijgen, zelfs in kleinere formaten.
Marmermoeheid
De race wie de mooiste marmers heeft ging al vijftien jaar geleden van start met de eerste grote keramische slabs pontificaal in een hal. Iedereen stond zich te vergapen aan deze unieke panelen die je ook van twee kanten kon bekijken. De mogelijkheden om alles natuurgetrouw of in fantasie te creëren zijn dermate gegroeid dat de overdaad averechts werkt. Zoveel panelen, aders en afwerkingen op bijna elke stand leidt tot een marmermoeheid. Zeker bij de hoogglans gepolijste versies ging het duizelen. Met alle matte versies van nu valt dat effect mee maar zelfs dan wordt keuzes maken in de overvloed lastig.
De bekende marmersoorten in wit of zwart met natuurlijke aders hebben hun plek binnen de tegelwereld gevonden, zeker in de projectafdelingen. De ongekende blauwe, groene of donkerrode soorten blijven ook keramisch gezien voorbestemd voor een elite die dit aandurft. De grote trofee binnen het geheel heet Onyx dat ook door de tegelwereld zo transparant mogelijk wordt vertaald. Prachtig, maar om daarin per stand de grote verschillen in nuances te zien vergt wel heel veel kennis van de bezoeker.
Triomf van terrazzo
De ingelegde stukjes marmer in een groter vlak, oftewel terrazzo, zijn helemaal weer in de mode. Op de Cersaie wemelt het van de varianten, maar hier valt wel degelijk een eigen signatuur aan te geven in kleuren, grootte van de ingelegde stukjes tot en met fantasievlokken aan toe. Hier kan doelgericht gekozen worden in stijlen en formaten. Het wordt bijna voegloos verlegd om het idee van gesmeerde vloeren te evenaren. Graniet blijkt minder populair bij de producenten, maar dat geldt niet voor de echte steensoort Ceppo di Gré. Omdat het op terrazzo lijkt vanwege de vele fossielen en kiezels lijkt het of de gehele keramische industrie dit heeft omarmd als ‘je van het’. Op alle stands wordt erover gesproken alsof het al van oudsher in zwang is. Het lijkt wel heel erg op elkaar in de versies die worden uitgebracht, want je moet trouw blijven aan het origineel. Terrazzo blijft een spannender spel opleveren en graniet heeft in de schaduw nog een goede onbenutte kans om er bijzondere replica’s van te maken. Ceppo di Gré is zijn oorspronkelijke vorm overigens goed betaalbaar, dus op lange termijn zal dit keramisch avontuur waarschijnlijk naar de achtergrond verhuizen.
Driedimensionaal
In alle natuursteenvertalingen trad jarenlang de vergrijzing op met Belgisch hardsteen en soortgelijke als de beste tijdloze afwerking van vloeren. Daar zit duidelijk verandering in richting de meer zandtinten waarbij Limestone en Travertin de onbetwiste speerpunten zijn. Terecht, want deze originele steensoorten lenen zich vanwege de poreusheid minder voor afwerkingen waarbij vocht een rol speelt. Met de 3D technieken ontvouwt zich een veld aan mogelijkheden om het echte steen naar de kroon te steken. Daar is nu het idee softlook overheen gedrapeerd en dat betekent dat bij het gros van de producenten in de presentaties alles softer dan soft uitpakt. Tijdloos met een licht wolkje of klein reliëf en mogelijk decoratief elementje; het oogt allemaal natuurlijk neutraal. Maar ook hier weer heel veel gelijke monniken en precies dezelfde kappen. Niemand gaat zeggen dat het niet mooi is, maar het onderscheid tussen alle geboden series valt te verwaarlozen. Dus de afname komt vooral van de band die er is of ontstaat met het bedrijf en uiteraard de prijs. Gefingeerd driedimensionaal heeft als voordeel dat het makkelijker te onderhouden is dan echt reliëf, maar veel van deze no nonsens afwerkingen zijn ronduit saai.
Ingeburgerd hout
Waar de neutrale vlakken in welke nabootsing dan ook niet verrassen, blijft de sector van keramische planken en parketten telkens verbazen. Alle uitwassen van nabootsingen zijn al gepasseerd en hout binnen de tegelwereld is al helemaal ingeburgerd als goed alternatief. Toch blijft de ene producent net een andere noest of kleur of soort uitbrengen dan de ander en ook in de formaten wordt nog volop geëxperimenteerd. Misschien omdat het product van oorsprong levendige varianten biedt, blijft het in alle opstellingen een welkome aanvulling, vooral in de vloervelden. Er is afgelopen jaren ook veel zorg besteed aan de voeg op kleur passend bij die ene houtserie en dat levert tijdloze invullingen op die blijven fascineren. Veel architecten zijn nog steeds voorstander van het ware hout dus er valt nog te winnen en daar zijn de huidige series van bijna alle producenten een juiste opstap voor.
Overdaad in beperkingen
Wat is er mis aan zoveel keuze? Een teveel van het goede en van hetzelfde. Dat speelde eerder met de talrijke betonvarianten of cementversies die overigens nauwelijks van elkaar te onderscheiden waren. Een vleugje hier of een spaanslag daar maakte het verschil, maar de grote beslissing om te kiezen voor betonlook lag puur in een hang naar industrieel design. Dus het aanbod wat er nu ligt op de beurs moet beantwoorden in een behoefte die daarvoor al bestaat. Dat is nog niet in alle geledingen heel duidelijk. Wat willen de klanten en wat kunnen we ze bieden als avontuurlijk andersoortig? Een groot deel van de producenten houdt dat vast en dat leidt tot een avontuurlijk gamma aan mogelijkheden met kansen op succes of spraakmakende missers in de omzet. Het op safe spelen heeft uiteraard te maken met grote investeringen en een ongewisse marktsituatie, maar ook met het verlies aan merkwaarde. Op een beurs valt dat minder onderscheidende vermogen extra op en dat werkt teleurstellend. Al is het prettig dat de meeste stands steeds overzichtelijker het nieuws etaleren in beknopte maten en tinten: dit is het voorlopig. Op maat kan uiteraard alles gerealiseerd worden voor klanten met speciale projecten, maar dat wordt minder breed uitgemeten dan voorheen. Weinig excessen dus en veel gedegen en voorspelbare series.
Milieubewust
Het woord sustainability staat als label bij elke voetstap uit de keramische industrie. Zelfs als de tegels er natuurlijk uitzien heet dat milieuvriendelijk. Of omdat de oorspronkelijke materialen hout en steen nu niet meer uit de natuur gehaald worden, geldt de variant als hoogstaand. Maar klei en kleurstoffen zijn ook een vorm van ontginning en zeker als er transport vanuit verre streken bijkomt. Dat de tegelwereld een zeer milieuvriendelijke toekomst heeft staat vast, gezien alle ontwikkelingen achter de schermen. De producent die het schoonst fabriceert heeft zeker een groot verkoopargument. Maar vooral in de particuliere sector slaat dat niet aan. Architecten daarentegen zijn er wel gevoelig voor, maar op de beurs staan de zichtbare producten nog voorop en blijft de filosofie erachter vaak beperkt tot een verhandeling terzijde.
Kortom
Aan deze afgelopen beurs Cersaie kunnen veel conclusies verbonden worden. Alles wat niet goed loopt wordt aan de economische situatie geweten met stijgende onkosten en teveel druk op de verkoopprijzen. Tegelijk worden de grote producenten steeds sterker en toonaangevender, terwijl die steeds minder op de beurs staan en gasten in luxe ‘aan huis’ ontvangen. Het middensegment heeft het zwaar omdat ze of te laat zijn met de nodige investeringen of zich te weinig kunnen onderscheiden van de rest. Daar speelt de vaste klantenkring en service een grote rol in het behoud van positie. De verkoop van veel merken aan een welvarende producent heeft tot groepsvorming geleid. Aanvankelijk hield elk label nog zijn eigen signatuur, maar dat is vervaagd. Eén technische vinding voor allemaal is natuurlijk lucratief, maar als alle ontwerpen en series ook esthetisch naast elkaar komen te liggen is het onderscheid totaal zoek. Het betekent dat er honderden meters standruimte bezet wordt voor minimale variaties op dezelfde thema’s. Voor bezoekers is dit afmattend, maar ook voor de deelnemers neemt de gretigheid af om te kijken wat voor nieuws er ‘bij de buren’ te zien is. Wie goed in de benen ging kon wel degelijk een aantal interessante nieuwigheden ontwaren. Bij fabrikanten die nog altijd de nek uitsteken om iets te wagen wat niet direct succes verzekerd is. Maar je schrijft er wel geschiedenis mee. ■
U bevindt zich hier:
HOME Een greep uit onze artikelen Artikelen uit 2024 Artikelen uit 2024 - nr. 5 Beurs Cersaie minder stabiel dan ooit